ایران می‌تواند ضربه سنگینی به کشتیرانی در دریای سرخ وارد کند

اقتصادآنلاین-آرش نصیری؛ بیشتر از چند ساعت از عمر سال ۲۰۲۴ نگذشته بود که ایران یک ناو جنگی به نام ناوچه البرز را به دریای سرخ اعزام کرد. ورود آن خبر بدتری برای کشتیرانی بود، زیرا در حال حاضر با حملات حملات حوثی‌های روبرو هستیم. روزهای اول سال شاهد حملات جدید حوثی‌ها بود. مدیران باید تصمیم بگیرند که آیا خطر عبور از دریای سرخ و کانال مهم سوئز را به جان می‌خرند یا مسیرهای طولانی‌تر و گران‌تری را انتخاب کنند، بدون اینکه بدانند ایران چه برنامه‌ای دارد و ایالات متحده و متحدان دریایی‌اش چه واکنشی نشان خواهند داد.

ورود البرز پاسخی بود به فعالیت‌های عملیات چندملیتی آمریکا علیه یمنی‌ها آغاز شده بود. در واقع، روز اول سال میلادی جدید نیروی دریایی آمریکا  ۱۰ یمنی را  مورد حمله قرار دادند و کشتند.

ارقام فهرست اطلاعات لوید نشان می‌دهد که بین ۲۵ تا ۳۱ دسامبر، روزانه به طور متوسط ۳۱۵ کشتی از دریای سرخ عبور می‌کنند. در مدت مشابه در سال ۲۰۲۲، این رقم ۳۸۵ کشتی در روز و در نوامبر گذشته، میانگین روزانه ۳۸۶ کشتی بود.

در کمتر از یک روز پس از غرق شدن سه قایق یمنی توسط نیروی دریایی ایالات متحده، البرز از خلیج عدن عبور کرد و خود را در دریای سرخ مستقر کرد. البرز امسال ۵۵ ساله می‌شود. در ماه‌های اخیر، ایران نیروی دریایی خود را گسترش داده است. در سال ۲۰۲۲، گزارش شد که یک قایق گشتی رزمی به نام قاسم سلیمانی اضافه شده است، که نیروی دریایی ایران گفته است این قایق قابلیت «گریز از شناسایی» را دارد و می‌تواند «عملیات مختلفی را در آب‌های دور انجام دهد». به گزارش تهران‌تایمز نیروی دریایی همچنین قایق‌های موشکی را اضافه کرده و چندین کشتی را ارتقا داده است، و همچنین «انواع سخت افزارهای نظامی توسعه یافته و تولید شده محلی، مانند رزم‌ناو پیشرفته رادارگریز ابومهدی المهندس و ۱۰۰ کشتی تندرو» را دریافت کرده است. در همین راستا، نیروی دریایی می‌گوید که کشتی جنگی جدید می‌تواند «در شعاع ۲۰۰۰ مایل دریایی بدون شناسایی توسط رادارها و سیستم‌های نظارتی متخاصم حرکت کند» و ساخت آن در ایران فقط ۱۵ ماه طول کشید.

حق بیمه خطر جنگ در دریای سرخ در حال حاضر به نرخ‌های اولیه بین ۰.۴۵ تا ۱ درصد رسیده است، که حتی از بندرهای خطرناکی مانند بنغازی بسیار بالاتر است. در اوایل دسامبر، نرخ‌های اصلی برای دریای سرخ هنوز حدود ۰.۰۷ درصد بود، به این معنی که یک کشتی با ارزش کل مثلاً ۱۰ میلیون دلار، اکنون می‌تواند ۱۰۰۰۰۰ دلار حق بیمه اضافی برای خطر جنگ بپردازد.

اما مدیران کشتیرانی فقط در مورد مأموریت البرز و اینکه آیا سایر کشتی‌های نیروی دریایی ایران به آن ملحق می‌شوند یا در دریای سرخ تنها خواهند ماند در ابهام و تاریکی به سر نمی‌برند، بلکه در مورد اهداف عملیات حفاظتی چندملیتی تحت رهبری آمریکا نیز مطمئن نیستند. «آیا کاملاً دفاعی است؟ آیا متمایل به جلو است [برای حمله پیشگیرانه به نیروهای حوثی تنظیم شده است]؟ آیا برای ایجاد اسکورت وجود دارد؟» به نظر می‌رسد که متحدان هنوز در مورد استراتژی توافق نظر ندارند. هنگامی که صنعت در مورد آنچه عملیات حفاظتی انجام خواهد داد، شفافیت بیشتری پیدا کرد، مدیران می‌توانند تصمیم واضح‌تری بگیرند. با این حال، این تصمیم همچنین به این بستگی دارد که آیا مدیران اجرایی معتقدند که این ماموریت می‌تواند مؤثر باشد یا خیر – و اقدامات بعدی ایران در پاسخ به آن چه خواهد بود.

در ۵ ژانویه، محمد علی الحوثی، رئیس کمیته عالی انقلابی حوثی‌ها، به بی‌بی‌سی گفت که هر کشوری در ائتلاف دریای سرخ، باید کشتی‌های خود را تحت هدف در نظر بگیرد. اینکه دقیقاً چگونه تعریف می‌شود به حوثی‌ها بستگی دارد.

البته ممکن است نیات ایران بسته به روند درگیری اسرائیل و حماس تغییر کند. تهران ممکن است تصمیم بگیرد که صرف داشتن کشتی البرز و شاید دیگر کشتی‌ها در دریای سرخ ائتلاف تحت رهبری آمریکا را متلاشی کند. اگر البرز که احتمالاً تعداد بیشتری از شناورهای نیروی دریایی ایران به آن ملحق می‌شود، برای کمک به قایق‌های حوثی زیر آتش ایالات متحده می‌آمد، نیروی دریایی ایالات متحده چه خواهد کرد؟